Каштоўныя паперы

Аблігацыя - пазыковая каштоўная папера, якая сведчыць права яе ўладальніка на атрыманне ад кампаніі-эмітэнта аблігацыі ў прадугледжаны тэрмін яе намiнальнага кошту, а таксама вызначанага ў ёй даходу.

Аблігацыі могуць выпускацца (эмітавацца) у дакументарнай (на спецыяльных бланках) або бездакументарнай (у выглядзе запісаў на рахунках) формах.

Уся інфармацыя па аблігацыях змяшчаецца ў Праспекце эмісіі, у тым ліку: звесткі аб эмітэнце аблігацый, яго фінансавым стане і планах развіцця, звесткі аб забеспячэнні аблігацый, стаўцы даходу па іх, парадку іх размяшчэння, правах і абавязках эмітэнта і інвестара, а таксама іншыя звесткі , склад якіх устанаўліваецца заканадаўствам. Кампанія-эмітэнт, як правіла, размяшчае эмісійныя дакументы на Адзіным партале фінансавага рынку, ўласным сайце і/або ў пунктах продажу.

Размяшчэнне аблігацый - продаж аблігацый іх першаму ўладальніку.

Абарачэнне аблігацый - здзяйсненне грамадзянска-прававых здзелак, якія цягнуць за сабой пераход правоў на аблігацыі ад іх першага або кожнага наступнага ўладальніка да іншай асобы. Зварот дакументарных аблігацый ажыццяўляецца шляхам простай перадачы аблігацыі ад аднаго яе ўладальніка іншаму. Абарачэнне бездакументарных аблігацый ажыццяўляецца шляхам заключэння бакамі дагавораў куплі-продажу аблігацый у гандлёвай сістэме ААТ «Беларуская валютна-фондавая біржа» з выкарыстаннем паслуг брокера, або на неарганізаваным (пазабіржавым) рынку з абавязковай рэгістрацыяй здзелкі ў прафесійнага ўдзельніка рынку каштоўных папер.

Бягучы кошт аблігацыі - кошт аблігацыі на пэўную дату ў перыяд яе абарачэння. Бягучы кошт аблігацыі = намінал аблігацыі + назапашаны даход па ёй на дату пакупкі. Г.зн. кожны дзень аблігацыя становіцца даражэй на суму працэнтаў, «назапашаных» за мінулы дзень. Парадак разліку бягучага кошту аблігацыі ўстанаўліваецца Праспектам эмісіі.

Парадак разліку даходу па аблігацыях ўстанаўліваецца Праспектам эмісіі.

У адпаведнасці з арт. 149 Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь аднаўленне правоў па страчаных аблігацыях на прад'яўніка здзяйсняецца судом у парадку, прадугледжаным працэсуальным заканадаўствам. Асаблівасці разгляду спраў аб аднаўленні правоў па аблігацыях на прад'яўніка вызначаны ў раздзеле 8 Грамадзянскага працэсуальнага кодэкса Рэспублікі Беларусь (далей - ГПК).

Пры страце аблігацыі на прад'яўніка, асобе, якая страцiла аблігацыю, неабходна звярнуцца ў суд па месцы знаходжання ўстановы банка, выдаўшага аблігацыю, з заявай аб аднаўленні правоў.

У сілу арт. 385 ГПК пры ўзбуджэнні справы ў сувязі са стратай аблігацыі на прад'яўніка, суддзя ў парадку падрыхтоўкі справы выносіць вызначэнне аб забароне ажыццяўляць па ёй плацяжы і выдачы, якое адразу ж накіроўваецца для выканання ў ААТ «ААБ Беларусбанк».

Пасля таго, як суд вынясе вызначэнне аб аднаўленні правоў па страчаных аблігацыях, асобе, якая страцiла аблігацыі, неабходна звярнуцца ва ўстанову банка, у якім набываліся страчаныя аблігацыі з вышэйадзначаным вызначэннем. На падставе паступіўшага вызначэння суда аб аднаўленні правоў па страчаных аблігацыях, установа банка ажыццяўляе выплату належных па іх грашовых сродкаў (намінальны кошт аблігацыі і неатрыманы працэнтны даход) у адпаведнасці з умовамі пагашэння (датэрміновага пагашэння) аблігацый, вызначанымі ў Праспекце эмісіі аблігацый.