Автоматизированная информационная система исполнения денежных обязательств (АИС ИДО)

Паважаныя кліенты!

У рамках лічбавай трансфармацыі эканомікі краіны з 1 студзеня 2020 года ў Рэспубліцы Беларусь пачата работа аўтаматызаванай інфармацыйнай сістэмы выканання грашовых абавязацельстваў (АІС ВГА). Яна уведзена ў адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь «Аб удасканаленні безнаяўных разлікаў»  ад 16.10.2018 №414», пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь і Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь ад 28.06.2019 № 432/11 «Аб аўтаматызаванай інфармацыйнай сістэме выканання грашовых абавязацельстваў».

Укараненне АІС ВГА пацягнула за сабой змяненні бізнес-працэсаў па прыёме і накіраванні для выканання плацежных патрабаванняў без акцэпту, па апрацоўцы плацежных даручэнняў на пералічэнне сродкаў у бюджэт пры іх недастатковасці на рахунках (электронных кашальках), па браніраванні сродкаў на бягучых (разліковых) банкаўскіх рахунках, парадку спісання сродкаў у аплату нявыкананых грашовых абавязацельстваў у бясспрэчным парадку, вядзенні ўліку абавязацельстваў кліента для вызначэння чарговасці іх выканання і інш.

Укараненне АІС ВГА:

  • спросціць працэдуру выканання грашовых абавязацельстваў суб'ектаў прадпрымальніцкай дзейнасці і фізічных асоб (далей – плацельшчык);
  • прадаставіць магчымасць ажыццяўляць аператыўнае інфармаванне ўпаўнаважаных дзяржаўных органаў, банкаў і іншых зацікаўленых аб ходзе выканання грашовых абавязацельстваў плацельшчыкаў;
  • дазволіць выключыць выпадкі шматразовага спісання ўпаўнаважанымі дзяржаўнымі органамі сумы грашовых сродкаў па адным абавязацельстве з усіх рахункаў плацельшчыка ў банку;
  • забяспечыць аўтаматызацыю і ўніфікацыю працэсаў спагнання грашовых сродкаў для ўсіх упаўнаважаных органаў.

Удзельнікі АІС ВГА:

Да прамых удзельнікаў АІС ВГА адносяцца банкі, упаўнаважаныя дзяржаўныя органы (органы дзяржаўнага кантролю, падатковы, мытны, Міністэрства фінансаў, яго тэрытарыяльны орган і мясцовы фінансавы орган, орган Фонду, орган прымусовага выканання, орган, вядучы крымінальны працэс, і іншы дзяржаўны орган (упаўнаважаная службовая асоба), якія заключылі дагаворы на ўдзел з уладальнікам АІС ВГА, пры рэалізацыі сваіх паўнамоцтваў, прадастаўленых яму ў адпаведнасці з заканадаўчымі актамі на спагнанне ў бясспрэчным парадку грашовых сродкаў з рахункаў у банках (электронных грошай з электронных кашалькоў)).

Да ўскосных удзельнікаў АІС ВГА адносяцца спагнаннікі, якія не заключылі дагаворы на ўдзел з уладальнікам АІС ВГА, і плацельшчыкі.

Прамыя ўдзельнікі АІС ВГА фарміруюць і накіроўваюць для выканання ў выглядзе электронных дакументаў (электронных паведамленняў) плацежныя патрабаванні спагнаннікаў, заявы непасрэдна ў АІС ВГА, мінаючы банк. Прадстаўленыя ў банк прамымі ўдзельнікамі вышэйназваныя дакументы ў банк да выканання не прымаюцца.

Ускосныя ўдзельнікі АІС ВГА накіроўваюць плацежныя патрабаванні спагнаннікаў, плацежныя інструкцыі плацельшчыкаў, заявы праз абслугоўваючыя іх банкі.

АІС ВГА прымае ад банкаў і ўпаўнаважаных дзяржаўных органаў, якія заключылі дагавор з НБ РБ у выглядзе электронных дакументаў (электронных паведамленняў):

  • плацежныя інструкцыі плацельшчыкаў (плацежныя даручэнні кліентаў на пералічэнне плацяжоў у бюджэт, пры недастатковасці грашовых сродкаў на бягучых (разліковых) рахунках);
  • плацежныя інструкцыі спагнаннікаў (плацежныя патрабаванні без акцэпту ў лік выплаты плацяжоў у бюджэт, а таксама плацежныя патрабаванні без акцэпту кліентаў для выканання іншых абавязацельстваў);
  • інфармацыю аб прыпыненні расходных аперацый па рахунках (электронных кашальках), у тым ліку на пэўную суму грашовых сродкаў, на падставе рашэнняў (пастаноў), вынесеных упаўнаважанымі дзяржаўнымі органамі (службовымі асобамі);
  • інфармацыю аб накладанні арышту на грашовыя сродкі на рахунках (электронныя грошы ў электронных кашальках) на падставе пастаноў (прызначэнняў), вынесеных упаўнаважанымі дзяржаўнымі органамі (службовымі асобамі);
  • звесткі аб адкрыцці конкурснай вытворчасці ў дачыненні да плацельшчыка ў адпаведнасці з заканадаўствам аб эканамічнай неплацежаздольнасці (банкруцтве).

Чарговасць выканання прынятых АІС ВГА плацежных патрабаванняў спагнаннікаў, плацежных інструкцый плацельшчыкаў вызначаецца з улікам устаноўленай заканадаўчымі актамі чарговасці плацяжоў, а ў межах адной чаргі – з улікам даты і часу паступлення плацежных патрабаванняў спагнаннікаў, плацежных інструкцый плацельшчыкаў у АІС ВГА.

АІС ВГА:

  • акумулюе інфармацыю аб нявыкананых грашовых абавязацельствах плацельшчыкаў;
  • накіроўвае ва ўсе банкі, у якіх плацельшчыку адкрыты рахункі, запыты аб наяўнасці даступных грашовых сродкаў (электронных грошай) на рахунках (электронных кашальках) плацельшчыка;
  • накіроўвае ў адрас банкаў плацежныя інструкцыі для аплаты нявыкананых грашовых абавязацельстваў (далей – НГА), якія падлягаюць безумоўнаму выкананню.

Банк пры атрыманні запыту ад АІС ВГА абавязаны:

  • ацаніць магчымасць выканання кожнага плацежнага патрабавання спагнанніка, плацежнай інструкцыі плацельшчыка за кошт грашовых сродкаў (электронных грошай), якія знаходзяцца на кожным рахунку (электронным кашальку) кліента;
  • разлічыць і адправіць на працягу 15 хвілін у АІС ВГА інфармацыю аб даступнай для спісання з рахунку (электроннага кашалька) сумы грашовых сродкаў у аплату НГА;
  • заблакіраваць даступную для спісання і аплаты НГА суму грашовых сродкаў (электронных грошай) на рахунку (электронным кашальку), без магчымасці яе выкарыстання плацельшчыкам на іншыя мэты;
  • забраніраваць суму грашовых сродкаў (электронных грошай) на рахунку (электронным кашальку) у памеры неаплачаных НГА, устанавіўшы часовае абмежаванне іх расходавання, з улікам магчымасці накіравання на пазачарговыя і першачарговыя плацяжы.

Упаўнаважаным дзяржаўным органам прадастаўлена магчымасць адклікаць з АІС ВГА свае плацежныя патрабаванні, змяніць у іх рэквізіты, а таксама паменшыць суму нявыкананых грашовых абавязацельстваў па аформленых імі плацежных патрабаваннях, якія знаходзяцца ў АІС ВГА. Плацельшчык таксама мае права адклікаць накіраваныя ў сістэму плацежныя інструкцыі.

Сроки хранения информации в АИС ИДО

в течение трех лет информация о принятых или не принятых в виде электронных документов (электронных сообщений) платежных требованиях взыскателей, платежных инструкциях плательщиков, заявлениях, о ходе исполнения неисполненных денежных обязательств плательщиков по принятым АИС ИДО платежным требованиям взыскателей, платежным инструкциям плательщиков, заявлениям;

в течение одного года информация о принятых или не принятых в виде электронных документов (электронных сообщений) платежных требованиях взыскателей, платежных инструкциях плательщиков, заявлениях, о ходе исполнения неисполненных денежных обязательств плательщиков по исполненным, аннулированным, отозванным из АИС ИДО платежным требованиям взыскателей, платежным инструкциям плательщиков, заявлениям.

По истечении указанных сроков информация подлежит удалению из АИС ИДО.

Процедура прекращения исполнения документов с истекшим сроком хранения будет осуществляться системой АИС ИДО в автоматическом режиме на еженедельной основе.

При проведении первой процедуры будет прекращено исполнение платежных требований взыскателей, платежных инструкций плательщиков, срок нахождения которых в АИС ИДО больше или равно 365*3=1095 дней с даты их приема АИС ИДО.